Bir Harf İnşa EtmekCildin müziği,
Sayfaların müziği,
Sözcüklerin müziği,
Harflerin müziği…
Aslında her kitap, bize müziğiyle birlikte geliyor.
O müziğin notalarını ise; harfler, sözcükler, sayfalar ve ciltten oluşuyor. İçeriğin şekillendirdiği, ancak nihayetinde içerikten bağımsızlaşan ve kendi başına bir besteye dönüşen, ‘’özel bir nesne’’…
Büyük kitap sanatçıları, kitap yapmayı bir ‘’ince sanat’’ olarak görmüşler ve her kitabı, ruhuna uygun olarak inşa etmişlerdir.
Bu inşa sürecini de, kitabın en küçük ögesi olan harfle başlatmışlardır. Bu koudaki en iyi örneklerden biri Albert Dürer’in ‘’Institutionum Geometricarum”idir.
Büyük kitap ressamı Albert Dürer, 1534 yılına tarihlenen ‘’Institutionum Geometricarum” adlı özel çalışmasında harfleri nasıl inşa ettiğini gösterir.
Eski zamanlardan kalan el yazması kitaplarda, kitap ustalarının olağanüstü becerileri ile oluşturdukları yazı ve sayfa ahengi, o kitapları bir sanat nesnesine dönüştürmüşlerdi.
Sonrasında geliştirilen oyma baskı yöntemi ile üretilen kitaplarda da bu müzikalite sürdürülmüştür.
Tüm bu kitapların ortak paydası ‘’inşa edilmeleri’’dir…
Kitap nesnesini özel kılan da bu inşa sürecidir…
Evet… Süreç. Süreç; akan bir zaman değil, tüm paydaşların paylaşımlarıdır.
Kitabın içeriğini oluşturan, kitabı tasarlayan ve bu tasarımı uygulayanlar arasındaki etkileşim ve paylaşım, kitabın müziğinin kalitesini belirliyor.
Ancak tüm bunların altında, kitabın bir ‘ince sanat’ işi olduğunu ön kabul olarak benimsemek gerekiyor…